اتحادیه واگن‌های باری که به اختصار RIV نیز نامیده می‌شود، در سال 1921 تاسیس و در طی سال‌های 36 عضو پیدا کرده است. ایران نیز یکی از اعضای این انحادیه می باشد که در سال 1972 به عضویت آن درآمده است. با توجه به این موضوع، حمل و نقل ریلی بین‌المللی بر اساس مقررات این اتحادیه انجام می‌شود.
دراین مقاله از سپهران ریل راسا، به تشریح بیشتر مقررات و دستورالعمل بارگیری RIV در حمل و نقل ریلی می‌پردازیم.
اتحادیه RIV چیست؟
این اتحادیه نیز مانند دیگر اتحادیه‌ها، با هدف ویژه و اختصاصی شکل گرفته است و دربرگیرنده مقرراتیست که اعضای اتحادیه ملزم به رعایت آن‌ها می‌باشند. اتحادیه واگن‌های باری، در اوایل قرن بیستم شکل گرفت و تا به حال نیز به فعالیت خود ادامه داده است. مقر این اتحادیه در پاریس قرار گرفته است و هدف از تشکیل آن، استفاده متقابل از واگنها و وسایل بارگیری ، کانتینرها و پالت‌ها در حمل و نقل ریلی بین‌المللی است.
این اتحادیه تا کنون 36 عضو، شامل کشور ما، ایران دارد.
دستورالعمل‌های بارگیری RIV شامل مفاد و قوانین، برای انواع شرکت حمل و نقل ریلی بین‌المللی در بخش سهامی عام یا سهامی خاص، تنظیم شده است که هر شرکت حمل و نقل ریلی باید از آن آگاه باشد. در ادامه این مقاله، چند مورد از این قوانین را ذکر می‌کنیم.
مقررات حاکم بر استفاده متقابل واگنها در ترافیک بین‌المللی: سرفصل‌ها
این آیین‌نامه شامل بخش‌های مختلفی‌ست که مقررات الزامی حاکم بر استفاده از واگنها حین حمل و نقل بین‌المللی ریلی را از جهات مختلفی مورد بررسی قرار داده است. سرفصل‌های این این آیین‌نامه به شرح زیر میباشد:
1. مفاد مقدماتی
- حیطه اعتبار
- ساختار
- تنش‌های وارده حین حمل و نقل ریلی
- کالای تشکیل‌دهنده بار
- آرایش واحدهای بار
2. استفاده از واگنها و واحدهای حمل
- مفاد کلی
- کف
- دیواره‌ها، لبه‌ها، درها
- روکش‌ها
- ستون‌ها
- تجهیزات محکم نمودن بار (حلقه‌ها، قلاب‌ها، سوراخ منگنه)
- تجهیزات تثبیت و محکم نمودن بار
3. بار واگن
- طبقه‌بندی خطوط
- حدود بار
- توزیع بار
- بارهای مجزا
- بررسی توزیع بار
4. ابعاد مجاز بار
- گاباری بارگیری و محدودیت‌ها
- بیرون‌زدگی کله‌گی واگن
- واگن‌های ضربه‌گیر
- واگن‌های دارای اتصال ثابت، مفصل‌دار و چند محوره
5. روش‌های بارگیری و محکم نمودن بار
- شرایط اصلی
- بارهای فله
- کالاهای پودری
- بارهای فشرده با بارهای دارای ساختار محکم
- بارگیری با احتمال سرش طولی در واگن
- احتمال غلتش بار
- کالاهایی با احتمال کج شدن
- چیدن بارها بر روی هم
- بارهای بارگیری‌شده روی چند واگن
6. پوشش بار
- پوشانیدن با استفاده از روکش
- پوشانیدن با استفاده از تور سیمی یا تور
7. محموله‌های ویژه
و آخرین سر فصل نیز به جداول توضیحی اختصاص داده شده است.
حال حتی با نیم نگاهی به سرفصل‌ها و فصول این آیین‌نامه، می‌توان متوجه اهمیت رعایت هر کدام از مفاد و مقررات آن در حین حمل ریلی شد. همین موضوع هر شرکت حمل و نقل ریلی بین‌المللی را موظف به مبذول داشتن توجه لازم به این موارد می‌کند. قطعا بهترین شرکت حمل و نقل ریلی داخلی و بین‌المللی، همان شرکتی خواهد بود که با در نظر گرفتن این آیین‌نامه و دیگر قوانین مربوطه، تجربه حمل و نقل ریلی امنی را برای صاحبین کالا به ارمغان آورد.
مروری بر فصل‌های این آیین‌نامه
در فصل اول توضیح داده می‌شود که این مقررات، تضمین‌کننده ایمنی بهره‌برداری و استفاده از حمل ریلی میباشد و مانع بروز آسیب به واگنها و بار می‌شود. همچنین تاکید می‌شود این مقررات برای قطارهایی با حدکثر سرعت 120 کیلومتر بر ساعت معتبر میباشد.
ابتدای فصل اول بیشتر بر توضیح اصول اولیه این آیین‌نامه متمرکز است و در ادامه انواع کالا را نیز دسته‌بندی می‌کند و تفاوت‌های انواع بار، در طی بارگیری و حمل و نقل ریلی، مهم شمرده می‌شوند.
دربخش چهارم از فصل اول ذکر شده است:
« طبق راهنمای بارگیری و نمونه‌های آن، میان بارهای زیر تفاوت وجود دارد:
– بار فله (سنگ گراول، آهن قراضه، ضایعات، تراشه‌های چوب و …)
– اشیا جدا از هم (وسایط نقلیه، ماشین آلات، دستگاه‌های حمل و نقل ترکیبی و …)
– اشیا روبه‌هم چیده‌شده برای تشکیل واحدهای بار که نظیر اشیا جدا از هم عمل می‌کنند (بسته‌ها، دسته‌بندی‌ها، عدل‌ها و …)
در داخل واحدهای حمل (واگنها، کانتینرها و …) بار بایستی:
– به طور یکنواخت توزیع شده باشد،
– محکم شده باشد و با حرکت و وزش باد و حین حرکت، تکان نخورد، جابه‌جا نشده و به هوا پرتاب نشوند،
– در صورت شکستنی بودن با استفاده از مواد مناسب حفاطت شده باشند.»
در ادامه می‌توان دید که در این آیین‌نامه، حمل و نقل ریلی از جهات بسیار متنوعی مورد بررسی قرار گرفته است و برای مراحل مختلفی مانند بارگیری و چیدمان کالا، نکات ایمنی مربوطه به انواع شرکت حمل و نقل ریلی بین‌المللی گوشزد شده است.
همچنین درباره پذیرش یا عدم پذیرش کالا با توجه به وزن، ابعاد و مشخصات بار، دستورالعمل‌هایی ذکر شده است. پیش از این، در مقاله‌هایی با عنوان «اصول حمل و نقل ریلی در داخل و خارج کشور» و «فرآیند حمل ریلی در بخش بین‌الملل»، به مراحلی که باید برای پذیرش کالا توسط شرکت حمل ریلی طی شود، اشاره‌هایی داشتیم؛ مبحث حجم و ابعاد بار درخواستی جهت حمل ریلی نیز یکی از همان موارد میباشد.
از فصل اول به بعد، مواردی ذکر می‌شوند که توسط متخصصین و کارشناسان حوزه حمل و نقل ریلی داخلی و بین‌المللی، باید مورد توجه بسیار قرار بگیرد. البته که هر شرکت حمل و نقل ریلی داخلی و بین‌المللی معتبر، از متخصصینی واقف به این ظرایف کاری، جهت حمل کالای صاحبین کالا و مشتریان خود استفاده می‌کنند.
در بخشی از فصل پنجم آیین‌نامه «مقررات حاکم بر استفاده متقابل واگنها در ترافیک بین‌المللی»، در رابطه با بارگیری کالاها در چند واگن آورده شده است:
« در زمان بارگیری کالاها بر روی چند واگن، موارد ذیل را باید از هم تفکیک نمود:
– بارهای صلب و سخت (برای مثال: تیرک‌های بتنی)
– بارهای انعطاف‌پذیر (برای مثال: ریل، میله‌های فولادی برای لوله‌های بتنی و لوله‌های پلاستیکی)
بارهای صلب و سخت باید بر روی واگن‌های دارای 2 بوژی مجهز به گهواره‌های نوسانی/کشولی-نوسانی قرار گرفته و به عنوان محموله ویژه حمل شوند.
بارهای انعطاف پدیر را می‌توان بر روی چند واگن مجهز به تخته‌های انتهایی تاشو با کناره‌ها یا ستون‌ها، بارگیری نمود. در برخی از راه آهن ها می‌توان واحدهای باری را که طول آن‌ها بیش از 36متر می‌باشند، در قطارهای مستقیم (دربست) به عنوان محموله استاندارد حمل نمود. رجوع کنید به بخش 7.»
در توضیح بیشتر انواع بار، گفته می‌شود:
« 1. یک بار در صورتی انعطاف‌پذیر تلقی می‌شود که به راحتی از قوس‌هایی با شعاع حداقل 75متر عبور کند.
واحدهای بار انعطاف‌پذیری که به صورت بسته به هم متصل شده‌اند (میله فولادی برای کالاهای بتنی مشابه) را نباید در بیش از 4 ردیف بارگیری کرد…»
موارد مشابهی از توضیحاتی کامل و جامع جهت استفاده شرکت حمل و نقل ریلی مرتبط، در سراسر این آیین‌نامه به چشم می‌خورد که برای آگاهی بیشتر درمورد آن، می‌توانید از نسخه PDF یا چاپی آن استفاده کنید.
نتیجه‌گیری:
مقررات بسیاری از طرف اتحادیه‌های متفاوتی جهت ایجاد نظم و تضمین ایمنی حوزه حمل و نقل ریلی داخلی و بین‌المللی، به تصویب رسیده‌اند که دستورالعمل‌های بارگیری RIV، تنها یک مورد از این دسته می‌باشند.
با این حال، حتی با وجود گستردگی و پیچیدگی‌های احتمالی در اجرای این قوانین، همچنان هر شرکت حمل و نقل ریلی موظف به رعایت آن‌ها میباشد.
سپهران ریل راسا، با به دوش کشیدن عنوان «فرمانده نوظهور صنعت حمل و نقل ریلی داخلی و بین‌المللی»، به‌روز‌ترین متدها را در جهت حمل و نقل ریلی به کار می‌گیرد و با بهره‌گیری از بهترین متخصصین این حوزه، خیال شما را از بابت امنیت کالای خود حین حمل ریلی، آسوده می‌کند. سابقه‌ای درخشان و تجربه‌های مثبت همکاری‌های گذشته شرکت سپهران ریل راسا، ضمانتی بر این امر خواهد بود.
جهت استفاده از خدمات متنوع و متناسب کالای خود، در حوزه حمل و نقل ریلی، با کارشناسان ما در سپهران ریل راسا در ارتباط باشید.