در مقاله پیشین از بلاگ «سپهران»، در ارتباط با این صحبت کردیم که باربری ریلی داخلی یا باربری ریلی بین المللی با استفاده از زیرساخت‌ها، تکنولوژی‌های پیشرفته، به‌کارگیری روش‌های نوین حمل و نقل کالا و روی کار آوردن ماشین‌های حمل‌کننده با طراحی جدید و مدرن، می‌تواند به روشی دوست‌دار محیط زیست تبدیل شده و تحت عنوان لجستیک سبز شناخته شود، اما جدا از بحث اجرایی و فنی برای رشد و توسعه دادن به این صنعت عظیم، باید روی بحث الکترونیکی هم تمرکز داشت.
برای مثال، یکی از این شاخصه‌ها استفاده از کدینگ بین المللی واگن‌ها بوده و وجود آن برای افزایش سرعت و کیفیت عملیات‌های لجستیکی ضرورت دارد. اگر با این مقوله آشنایی ندارید، جای نگرانی ندارد چراکه قصد داریم در ادامه این مطلب به توضیح چیستی، کاربرد و مزایای آن بپردازیم. برای گسترش ذخیره علم و دانایی خود، تا انتهای این نوشتار همراه ما باشید.
آشنایی با کدینگ بین المللی واگن‌ها
مسلما خودتان بهتر می‌دانید که ملت‌ها، نژادها یا گونه‌های زیستی متفاوت برای ارتباط با یکدیگر نیازمند استفاده از ادبیات و زبان مشترک هستند تا بتوانند طرف مقابل را درک کنند. این تنها به موجودات زنده محدود نمی‌شود. مثلاً برای تسلط روی علم ریاضی، باید با زبان اعداد و فرمول‌ها آشنا باشید؛ برای ارتباط با دنیای کامپیوترها، باید برای یادگیری زبان باینری اقدام کنید. از سوی دیگر، برای ارتباط با دنیای باربری حمل بار ریلی بین المللی و داخلی، باید از کدینگ بین المللی واگن‌ها کمک بگیرید. این کد که در سرتاسر جهان به کار گرفته می‌شود، زبان مشترک میان اپراتورهای راه‌آهن به حساب می‌آید.
اما این کد دقیقا چه نقشی را بر عهده دارد؟ کدینگ بین المللی واگن‌ها راهی مطمئن و اصولی برای سرعت بخشیدن به عملیات لجستیکی در سراسر جهان است. از طرف دیگر، کیفیت ارائه خدمات را هم به حد چشمگیری بالا می‌برد. با تکیه بر قوانین و استانداردهایی که اتحادیه بین المللی حمل و نقل ریلی و راه‌آهن‌ها تهیه کرده و به ثبت رسانده است، در کوتاه‌ترین زمان ممکن اطلاعات مهم و اصلی مربوط به واگن‌های متفاوت به سرورها انتقال داده می‌شود.
به‌کارگیری این روش یعنی خداحافظی با پروسه‌های طاقت‌فرسای کاغذبازی‌های اداری و اتلاف وقت در دفترها و اداره‌های دولتی و شخصی. برای آشنایی بیشتر با این سیستم بین المللی و کاربردی، بهتر است ابتدا نگاهی به مهم‌ترین اجزای اجرایی در فرایند باربری ریلی داخلی یا بین المللی، یعنی واگن‌ها، داشته باشیم.
واگن‌ها، تنها اتاقک‌های فلزی نیستند!
اصلی‌ترین عضو تشکیل‌دهنده خانواده ناوگن ریلی و راه‌آهن، اتاقکی فلزی به نام واگن است، اما این عضو مهم و تاثیرگذار تنها به یک ساختار چهارگوش و فلزی محدود نمی‌شود و کاربردها، پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های فراوانی دارد و در صورت نبودن آن، حمل و نقل مسافران و محموله‌ها در تمام جهان با بحران روبه‌رو خواهد شد. از کنار هم قرار گیری چندین و چند واگن، یک قطار به وجود می‌آید. درون یکی از این واگن‌ها، قلب تپنده قطار یعنی موتور قرار دارد. در سایر واگن‌ها، مسافران، محموله‌های تجاری و شخصی و پرسنل خطوط حمل و نقل ریلی قرار دارند.
واضح است که بدون وجود واگن‌های باری یا مسافربری، زنجیره تامین و عملیات لجستیکی با چالش‌های جدی گرفتار خواهد شد. از همین رو، پیاده‌سازی برنامه‌ها و سیستم‌های نوین برای افزایش کارایی و بهره‌وری اهیمت پیدا می‌کند. یکی از این راه‌حل‌ها برای بالا بردن راندمان، کدگذاری واگن‌ها یا کدینگ بین المللی واگن‌ها است. این سیستم علاوه بر افزایش سرعت فرایند تجارت و بازرگانی جهانی، از وارد شدن هرگونه خسارت یا وقوع اتفاقات ناگوار جلوگیری می‌کند.
آشنایی با سیستم کدینگ بین المللی واگن‌ها
با توجه به این‌که در شبکه گسترده حمل و نقل ریلی داخلی یا برون مرزی واگن‌های متعددی با ابعاد، محموله‌ها و مسافران متفاوت در حال فعالیت هستند، نیاز به وجود یک سیستم کنترل و هماهنگ‌کننده به خوبی احساس می‌شود. سیستم کدینگ بین‌المللی واگن‌ها، یک سیستم شناسایی پیشرفته و منحصر به فرد برای یکایک واگن‌های فعال و غیرفعال در زنجیره تامین و عملیات‌های لجستیکی است. به همین خاطر، اتحادیه بین المللی راه‌آهن و خطوط ریلی یا یوآیسی، یک کد شناسایی منحصر به فرد و غیر تکراری را به هر واگن اختصاص داده است.
این کدهای ۱۲رقمی، هم مشخصات واگن را به اطلاع اپراتورها می‌رسانند و هم نقش پررنگی در بهبود سرعت عملیات دارند. در ادامه، با جلوگیری از بروز خطاهای محتمل، دقت را هنگام تهیه و تنظیم اسناد مورد نیاز برای حمل و نقل ریلی بالا می‌برند. اکنون برخی از اطلاعاتی که به سبب کد گذاری واگن‌ها در اختیار اپراتورها قرار می‌گیرد را با هم بررسی می‌کنیم:
- شرکت و کشور تولیدکننده واگن
- سال ساخت واگن
- شماره سریال بین المللی
- نوع واگن (تجاری یا مسافربری)
- وزن و ابعاد
- ظرفیت واگن برای حمل بار و مسافر
شیوه کد گذاری واگن‌ها با استفاده از اعداد
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، سیستم کدینگ بین المللی واگن‌ها به صورت کلی از ۱۲ رقم تشکیل شده است، اما این اعداد در پنچ دسته متفاوت قرار می‌گیرند و معانی و مفهوم متفاوتی را انتقال می‌دهند:
- ارقام ۱ و ۲: این اعداد، در کدینگ بین المللی واگن‌ها نوع و ظرفیت واگن برای حمل و نقل داخلی یا خارجی را نشان می‌دهند. همچنین، مشخصات اولیه و پایه‌ای واگن را هم در بر می‌گیرند. همراه با این ارقام، به طور معمول حروفی هم نمایان می‌شوند. این حروف از دو حالت RIC یا RIV خارج نیستند. RIC بر قوانین بین المللی استفاده از واگن‌های تجاری در ترافیک دلالت دارد و RIV بر قوانین بین المللی استفاده از واگن‌های مخصوص حمل مسافر تاکید دارد.
- ارقام ۳ و ۴: این ارقام در کدینگ بین المللی واگن‌ها کد کشور را نشان می‌دهند. طبق آنچه در یوآیسی به تصویب رسیده، هر کشوری کد اختصاصی خود را دارد و کشور ما هم از کد شناسایی ۹۶ برای تجارت ریلی استفاده می‌کند.
- ارقام ۵ تا ۸: این اعداد اطلاعات فنی واگن و سال شروع به کار وسیله را نمایش می‌دهند
- ارقام ۹ تا ۱۱: این عدد سه رقمی، شماره سریال واگن را نشان می‌دهد
- رقم آخر یا ۱۲: این عدد به رقم خودآزمایی معروف بوده و صحت ارقام پیشین را تأیيد می‌کند
برای اطلاع از این کد مهم، باید طرفین واگن را بررسی کنید؛ چون بر خلاف مفهومی مثل پلاک، در بخش جلویی و انتهایی وسیله نقلیه درج نمی‌شود. با در اختیار داشتن این کد، بخش زیادی از عملیات لجستیکی را می‌توانید به تنهایی و بدون داشتن مترجم پیش ببرید.
مزایای استفاده از سیستم کدینگ بین المللی واگن‌ها
از زمانی که این کد وارد دنیای حمل و نقل زمینی به کمک ریل‌ها شد، حذف آن تصوری ناممکن گشت. در ادامه، قصد داریم به صورت موردی مزایای استفاده از آن را به عرض شما برسانیم:
- بهبود وضعیت کنترل و مدیریت راحت‌تر واگن‌ها: با استفاده از کدینگ بین المللی واگن‌ها، مدیران شرکت‌های حمل‌کننده و سفارش‌دهندگان می‌توانند در هر زمان و مکانی از وضعیت واگن‌ها خبردار شوند.
- کمتر کردن خطاها هنگام پردازش اطلاعات هر واگن با فاصله گرفتن از شیوه ثبت دستی و سنتی
- افزایش امنیت پروسه باربری ریلی داخلی یا خارجی
- هماهنگی سریع‌تر و اثربخش میان کشورهای مختلف دخیل در حمل و نقل بین المللی
- دارای قابلیت توسعه و ارتقا با توجه به نیاز کارفرما
نتیجه گیری
کدینگ بین المللی واگن‌ها یک سیستم موثر، نوین و حیاتی در پروسه صادرات و واردات و باربری ریلی درون یا برون مرزی بوده که برای اولین بار توسط کنگره بین المللی سازمان حمل و نقل ریلی جهانی یا یوآیسی به ثبت رسیده و استفاده از آن به شکل یک واجب قانونی در آمده است. این کدهای یکتا و منحصر به فرد، به عنوان یکی از ستون‌های مدیریت بهتر و بهینه صنعت حمل و نقل ریلی شناخته می‌شوند. سپهران، ارزانترین شرکت باربری با قطار، نه تنها از کدینگ بین المللی واگن‌ها استفاده می‌کند، بلکه از هیچ تلاشی برای حفظ امنیت و سلامت محموله‌های شما دریغ نمی‌کند.